eten-g500-czy-wygra-z-mio-a701 | sprzet16

ETEN G500 - czy wygra z Mio A701?

Nadeszła era trzy-w-jednym, czyli integracji palmtopa z telefonem oraz odbiornikiem nawigacji satelitarnej. Pierwszy taki PDA pojawił się praktycznie rok temu - był nim HP iPAQ serii hw6500, który jednak przez kilka kontrowersyjnych rozwiązań nie przypadł do gustu tym bardziej wymagającym użytkownikom. Czekali oni nadal na swego wymarzonego PDA, a producenci niestety nie śpieszyli się z wprowadzaniem kolejnych takich urządzeń na rynek. Dopiero prawie rok później pojawił się Mitac Mio A701, a zaraz po nim ETEN G500. Pierwszego z nich mieliśmy już przyjemność testować i odpowiedni artykuł mogliście przeczytać na PDAclub.pl zaledwie w zeszłym miesiącu. Teraz przyszła kolej na produkt konkurencji, czyli wspomnianego ETENa G500. Czy okaże się on lepszy od Mio A701, w przypadku którego narzekaliśmy przecież sporo na niektóre nietypowe rozwiązania? A może projektanci ETENa również puścili wodze fantazji i wprowadzili jakieś niespotykane dotąd i do tego irytujące nowinki. Na te i inne pytania postaramy się udzielić odpowiedzi w poniższym teście tego palmtopo-telefonu.

Zestaw

W pudełku poza samym palmtopem znajdziemy również sporo dodatkowych akcesoriów - widocznych na załączonym zdjęciu. Niestety egzemplarz, który otrzymaliśmy do testu, nie posiadał m.in. płyt CD ani też papierowej instrukcji obsługi. Oto dokładna lista zawartości opakowania:
- palmtopo-telefon ETEN G500
- słuchawki z mikrofonem
- etui
- kabel synchronizacyjny
- ładowarka sieciowa
- ładowarka samochodowa
- uchwyt samochodowy

Pierwsze wrażenia

Powiem Wam, że ETEN G500 na pierwszy rzut oka prezentuje się całkiem nieźle i wygodnie leży w dłoni - nie posiada ostrych brzegów i wszystkie powierzchnie obudowy gładko w siebie przechodzą. Jedyne co niemal od razu nie przypadło mi specjalnie do gustu, to ta niebieska obwódka, przebiegająca krętą ścieżką na przednim panelu obudowy. ETEN G500 wykonany jest w całości z szaro-czarnego plastiku, a poszczególne elementy pasują do siebie praktycznie idealnie - jedynie pokrywa baterii na swym łączeniu z pozostałą częścią tylnej ścianki obudowy mogłaby przylegać nieco lepiej.

Cały przedni panel posiada połyskującą fakturę, która wbrew pozorom nie zbiera na swej powierzchni zbyt łatwo odcisków palców. Patrząc od góry zauważyć można umieszczone po lewej i po prawej stronie klawisze (skrót do M-Desk i do aplikacji do nawigacji satelitarnej), nad którymi znajdują się jeszcze niewielkie diody, a po środku mamy otwór głośnika telefonu, wyżłobiony napis GPS oraz logo producenta. Dioda po prawej sygnalizuje ładowanie (kolor czerwony) oraz fakt uruchomienia modułu telefonicznego (kolor zielony), natomiast ta po lewej, swym niebieskim światłem obwieszcza aktywny moduł Bluetooth. Pod 2.8" ekranem mamy natomiast dwa klawisze SoftKey, czerwoną i zieloną słuchawkę oraz ulokowany centralnie joypad z samodzielnym klawiszem centralnym. Niektóre elementy posiadają wspomnianą już niebieską obwódkę, która podświetla się po włączeniu PDA - więcej na ten temat w dalszej części artykułu.

Na prawym boku widać umieszczony w niewielkim zagłębieniu przycisk Power oraz gniazdo na karty miniSD, ukryte za uchylną klapką.

Po przeciwnej stronie obudowy zlokalizowano klawisz aktywujący aparat cyfrowy, niewielki suwak kontroli głośności, przycisk wybierania głosowego (lub notatnika-dyktafonu po przytrzymaniu) otwór resetowania, a na samym dole ukryte za gumową zaślepką złącze dla dodawanych w komplecie słuchawek.

Górna ścianka ETENa G500 jest praktycznie cała pusta - widać tam jedynie fragment zaślepki gniazda anteny zewnętrznej, którą to w całości widać dopiero na fotografii tylnej ściany PDA. Na dole natomiast znajduje się tylko gniazdo służące do synchronizacji i ładowania urządzenia, otwór mikrofonu oraz główka umieszczonego w silosie rysika.

Ostatni już tylna powierzchnia obudowy mieści wspomniane już złącze anteny zewnętrznej, obiektyw aparatu cyfrowego, małe lusterko, otwory głównego głośnika PDA i pokrywę baterii.

Parametry techniczne

ETEN G500 w dużej mierze przypomina poprzedni model PDA tego producenta, czyli palmtopo-telefon oznaczony symbolem M600. Pod maską znajduję się bowiem ten sam 400MHz procesor Samsunga i ten sam czterozakresowy moduł GSM/GPRS. Pamięci ROM i RAM mamy standardową dla pocketów ilość, czyli odpowiednio 128MB i 64MB. Zaraz po twardym resecie do dyspozycji użytkownika pozostaje 71.56MB obszaru dyskowego i 32.55MB pamięci operacyjnej. Ekran tego PDA o przekątnej 2.8 cala posiada zwykłą pocketową rozdzielczość 320x240 punktów, przy 65 tysiącach kolorów. Zapewnia dobre odzwierciedlenie barw, a podświetlanie jest równomierne, o 10 stopniowej skali regulacji - na minimum świeci bardzo słabo, a na maksimum prawie oślepia. Urządzenie to posiada jeszcze moduł Bluetooth v2.0, aparat cyfrowy o matrycy 1.3Mpix oraz zintegrowany odbiornik GPS oparty na układzie SiRF Star III. Podobnie jak wiele produkowanych obecnie pocketów z wbudowanym odbiornikiem nawigacji satelitarnej, tak i ten posiada obsługę TMC, czyli komunikatów o ruchu drogowym. Tyle że w przeciwieństwie do większości innych PDA, odpowiedni moduł znajduje się już pod obudową ETENa G500 i nie trzeba inwestować w dodatkowe gadżety, które później musimy nosić ze sobą. W dzisiejszym telefonie nie może zabraknąć również alarmu wibracyjnego, który w ETENie G500 nie był ani przesadnie głośny, ani zbyt słaby - ot przeciętny. Pracą tego palmtopo-telefonu zawiadują okienka Windows Mobile 5.0 for Pocket PC, w leciwej już wersji AKU 1.1. Mimo to ETEN wprowadził kilka zmian, sprawiających że niektóre funkcje dodane teoretycznie dopiero w nowszych edycjach pakietu poprawek Microsoftu, dostępne są już w obecnej wersji systemu.

Porównanie gabarytów z Qtek 9100

Wymiary i Waga
ETEN G500	][ 119 x 62 x 23 mm	][ 191g
Mitac Mio A701	][ 107 x 57 x 18.8 mm	][ 148g
Qtek 9100	][ 109 x 58 x 23.7 mm	][ 160g

Komunikacja bezprzewodowa

Niestety ETEN G500 posiada wyłącznie obsługę standardu GSM/GPRS, co sprawia, że osoby poszukujące urządzenia nie tylko do prowadzenia rozmów i nawigacji satelitarnej, ale również szybkiego przeglądania sieci, będą raczej zawiedzione. Brak obsługi standardu EDGE lub UMTS sprawia, że maksymalne osiągi tego PDA w kwestii szybkości pobierania danych z sieci to od 33 do 40 kbps - przynajmniej tyle udało mi się wydusić. EDGE natomiast pozwala wyciągnąć około 100kbps więcej.

Jeśli chodzi zaś o prowadzenie rozmów, to jakość ich była po prostu dobra. Wyczulony zasłyszanymi historiami o słabej czułości anteny telefonicznej, w niektórych modelach palmtopo-telefonów korporacji ETEN, przyglądałem się też baczniej wskazaniom systemowego paska zasięgu. Nie zauważyłem jednak by aparat ten jakoś częściej tracił sygnał sieci telefonii komórkowej - zachowywał się według mnie całkiem normalnie.

Poza modułem telefonii komórkowej, bezprzewodową łączność w ETEN G500 zapewnia również moduł Bluetooth w najnowszym standardzie 2.0, kontrolowany przez oprogramowanie Microsoftu, ale z własną nakładką graficzną przygotowaną przez programistów ETENa. Ułatwia ona nawiązywanie połączeń Bluetooth i pracę z sinozębymi akcesoriami. Jej interfejs porównać można w dużej mierze do menadżera BT korporacji Broadcomm, czyli słynnego Widcomma.

Jak powszechnie wiadomo Microsoftu Bluetooth Stack oferuje raczej skromne możliwości w kwestii nawiązywania sinozębych połączeń. Standardowo w AKU 1.1 poza obsługą profilu portu szeregowego, telefonicznych słuchawek Bluetooth, czy też wymiany plików przez FTP lub OBEX, trudno o coś więcej. Dopiero w AKU 2.0 Microsoft dodał np. profil A2DP, który pozwala połączyć się ze stereofonicznymi słuchawkami Bluetooth. ETEN dodał jednak ten profil komunikacji BT do swego PDA niezależnie, dzięki temu stereofoniczne słuchawki działają z testowanym palmtopo-telefonem, choć nie powiem, że obyło się bez problemów - więcej na ten temat w dalszej części artykułu.

Niestety ETEN G500 pozbawiony został możliwości komunikacji w podczerwieni, która to przez lata towarzyszyła niemal każdemu PDA. Coraz częściej producenci nie tylko palmtopów ale i laptopów rezygnują z instalowania pod maską portu podczerwieni, szczególnie w modelach wyposażonych w moduł BT. W sumie Bluetooth jest już bardzo rozpowszechniony, a moduł w postaci klucza USB dla PC nabyć można już za kilkadziesiąt złotych. Wciąż jednak pozostaje szerokie grono posiadaczy starszych PDA, do których użytkownicy ETENa G500 nie prześlą nawet zwykłego pliku tekstowego, czy też wizytówki.

Aparat cyfrowy

Wbudowany do ETENa G500 aparat cyfrowy posiada bardzo powszechnie stosowaną w PDA matrycę 1.3Mpix i jak się zapewne domyślacie, przechwytuje fotki o jakości, której daleko nawet do miana choćby "przeciętnej". Zdjęcia są po prostu nie ostre, ale chyba mało kto spodziewał się jakiś rewelacji. Dopiero kolejna generacja palmtopów, wyposażonych w aparaty o matrycy 2Mpix i lepsze obiektywy, ma szansę coś w tej kwestii zmienić. Oto kilka zdjęć przechwyconych przy pomocy aparatu ETENa G500, w największej rozdzielczości:

Kliknij by zobaczyć powiększenie

Zatrzymam się jeszcze na chwilę przy temacie samego aparatu, gdyż na wzmiankę zasługuje również sam interfejs graficzny aplikacji do obsługi aparatu cyfrowego. Jest to autorski program zaprojektowany przez programistów korporacji ETEN, który pozwala w wygodny sposób uzyskać szybki dostęp do wszystkich funkcji oferowanych przez aparat. Opiera się on na zestawie półprzezroczystych klawiszy programowych rozmieszczonych przy obrzeżach ekranu. Poniżej zamieściłem sporo screenshotów przedstawiających funkcje poszczególnych klawiszy.

Nawigacja

Możliwości odbiorników nawigacji satelitarnej, opartych na układzie SiRF Star III są chyba wszystkim powszechnie znane. Dlatego napiszę po prostu, że w tej kwestii ETEN G500 nie przynosi wstydu całej rodzinie produktów z SS III na pokładzie. Pokonałem z nim kilka dłuższych tras i nigdy nie spotkałem się z problemem utraty pomiaru pozycji nawet w utrudnionych warunkach recepcji sygnału. Nawet jeśli stracił on sygnał w czasie przejazdu tunelem, czy też pod większym wiaduktem, to nie było problemu z szybkim uzyskaniem nowych współrzędnych po opuszczeniu takiej przeszkody terenowej.

Aparat cyfrowy i złącze anteny zewnętrznej GPS

Niestety ETEN G500 nie posiada żadnego wbudowanego programu do wyświetlania pobieranych z satelitów GPS informacji. Nie chodzi nawet o jakieś zaawansowane narzędzie z obsługą map, ale prosty program podający współrzędne. Całe szczęście dodano ikonę GPS, wyświetlającą się na górnym pasku ekranu Today, która informuje użytkownika, gdy odbiornik nawigacji satelitarnej jest włączony. Dzięki temu wiemy, że np. pracujący w tle program do nawigacji korzysta z odbiornika GPS, gdy zapomnieliśmy go zamknąć i program został jedynie zminimalizowany.

Ponadto najnowsza wersja ROMu dla ETENa G500, czyli ta oznaczona symbolem "WWE 0097 101" posiada dodatkowo niedostępną wcześniej dla posiadaczy tego PDA obsługę A-GPS. PDAclub otrzymał niestety G500 jeszcze z ROMem "WWE 0097 100", dlatego też sam nie miałem okazji przetestować funkcjonowania tego systemu wspomagania pierwszego fixa. Przypomnę tylko, że aplikacja ta pobiera z Internetu co kilka dni dane na temat aktualnego rozmieszczenia satelitów, zestawione z lokalizacją stacji bazowych sieci telefonii komórkowej. Dzięki temu programy do nawigacji satelitarnej potrafią znacznie szybciej ustalić pozycję użytkownika, gdyż większość danych do tego potrzebnych mają tak jakby jeszcze przed włączeniem odbiornika GPS. By móc korzystać z nowej funkcji, należy w aplikacji do nawigacji satelitarnej wybrać port COM7, a nie COM2 lub COM4 - na których również system widzi odbiornik GPS. Tylko wskazanie portu COM7 sprawia, że dane z systemu A-GPS transmitowane są do aplikacji nawigacyjnej. Niestety z tego co udało mi się wyczytać w sieci, nie każdy program potrafi sobie z tym poradzić - np. TomTom w ogóle nie widzi odbiornika GPS na porcie COM7, a nowy Destinator lub Navigon radzą sobie z tym bez problemu. Istnieje co prawda sposób na to, by TomTom podłączył się do odbiornika na tym porcie, ale nie potrafi on i tak skorzystać z danych A-GPS. Jak donoszą użytkownicy ETENa G500, którzy przetestowali już tą funkcję, znacznie przyśpiesza ona ustalanie pozycji użytkownika - przy zimnym starcie GPS gotowy jest do pracy nawet w 20 sekund lub mniej. Podobno można jednak zauważyć pewne spowolnienie pracy aplikacji do nawigacji satelitarnej, przy korzystaniu z portu COM7, co może wskazywać na większe użycie procesora przez A-GPS.

Moduł TMC czyli radio

Jak już wspomniałem ETEN G500 należy do wciąż niewielkiego grona pocketów, wyposażonych standardowo w moduł TMC (Traffic Message Channel), pozwalający aplikacjom do nawigacji satelitarnej automatycznie wyznaczać objazdy i wyświetlać informacje o warunkach na drodze. Oczywiście by móc korzystać z takiej funkcjonalności należy po pierwsze posiadać odpowiednie oprogramowanie wspierające obsługę TMC oraz znajdować się na terenie objętym zasięgiem systemu TMC. Polska niestety do takiego obszaru nie należy. Ale wystarczy przekroczyć naszą południową lub zachodnią granicę, by takie komunikaty zaczęły napływać do PDA. Ów moduł to nic innego jak zwykłe radio FM, a sygnały TMC nadawane są na zasadzie zbliżonej do komunikatów RDS, przez nadajniki stacji radiowych. Czy w takim razie moduł TMC można wykorzystać do słuchania radia? Pierwsze obrazy systemu w ETENie G500 były takiej funkcji pozbawione, ale ostatnia edycja ROMu ma już w komplecie aplikację tunera radiowego, która po podłączeniu słuchawek - działają jak antena - całkiem nieźle się do tego celu nadaje.

Dźwięk może być wtedy przekazywany albo przez słuchawki albo przez systemowy głośnik. W odróżnieniu od wszystkich innych PDA, ETEN G500 po podpięciu słuchawek wyświetla bowiem okienko dialogowe z pytaniem, czy nie chcemy by dźwięk mimo podpięcia słuchawek wydobywał się przez główny głośnik PDA.

Oprogramowanie

Przyznam szczerze, że byłem bardzo pozytywnie zaskoczony dodatkowym oprogramowaniem zainstalowanym przez producenta w testowanym przez nas PDA. Nie chodzi nawet o ilość ponadstandardowych aplikacji, ale o ich jakość. ETEN postanowił bowiem rozwiązać kilka problematycznych kwestii, jak np. czytelność SMSów na małym ekranie palmtopo-telefonu, profilowanie pracy PDA, czy też możliwość blokowania niechcianych połączeń. Ale zacznijmy od początku:
- Zoom SMS - aplikacja zastępująca standardowe w WM 5.0 for Pocket PC okienko z treścią wiadomości SMS. Zamiast wysuwającego się z dolnego paska dymka, program ten wyświetla okienko na środku ekranu, zawierające treść wiadomości wyświetloną przy użyciu dużej czcionki. Pojawiają się również przyciski, pozwalające szybko odpisać na SMSa lub skasować daną wiadomość. Gdy wybierzemy Reply otwiera się już jednak standardowe okienko aplikacji Messaging - ETEN nie poszedł dalej i nie dodał jakiejś dużej ekranowej klawiatury rodem z aplikacji do nawigacji satelitarnej, czy też dedykowanych pełnoekranowych zestawów klawiszy.

- Scenario - narzędzie pozwalające szybko przełączać niektóre opcje, zapisane wcześniej w odpowiednich profilach. Dostępne są cztery profile, w których ustawić można odmienne natężenie podświetlania ekranu, inną głośność modułu telefonicznego i głośnika PDA (lub włączyć tylko wibracje) itd. Profile przełącza się przy użyciu ikonki wyświetlanej na dolnym pasku ekranu Today.

- Call Filter - na rynku istnieje zaledwie kilka podobnych programów, pozwalających automatycznie odrzucać wybrane nadchodzące połączenia telefoniczne. Za pomocą Call Filter przygotować można dwie listy, zawierające numery do blokowania i numery dla których chcemy być dostępni. Potem wystarczy tylko ustawić, czy chcemy być uchwytni dla wszystkich, a może dla nikogo, czy chcemy odrzucać połączenia z listy blokowania, a może chcemy być dostępni wyłącznie dla osób z drugiej listy (patrz poniższy zrzut ekranu). Historia takich odrzuconych połączeń przechowywana może być jeden dzień, trzy dni lub tydzień. Jest nawet opcja synchronizacji numerów telefonów z nazwami kontaktów z naszej książki adresowej - funkcja ta jest przydatna, gdyż numery do aplikacji wprowadzać trzeba bowiem "z palca". Dostęp do Call Filter uzyskujemy m.in. z dolnego paska ekranu Today, gdzie widoczna jest ikona programu.

- Frequency/Index Dial - aplikacja ta to całkiem pomysłowa alternatywa dla standardowego interfejsu książki adresowej, przydatna przy nawiązywaniu połączeń. Oferuje ona dwa tryby pracy. Pierwszy z nich to Index Dial, gdzie na całym ekranie wyświetlane są duże przyciski oznaczone poszczególnymi literami alfabetu. Wystarczy kliknąć jeden z nich, by w miejscu liter pojawiły się osoby, których nazwisko rozpoczyna się od wybranego znaku. W kwadratowych przyciskach, o konfigurowalnych kolorach i kroju oraz wielkości czcionki, pojawiają się wtedy nie tylko imiona i nazwiska, ale również numery telefonów. Natomiast drugi tryb o nazwie Frequency Dial (przełączany przy pomocy lewego klawiszy SoftKey), to automatycznie generowana lista numerów, pod które często dzwonimy, lub osób które często dzwonią na nasz numer. Jest to doskonała alternatywa dla okienka SpeedDial, dostępnego pod jednym z przycisków standardowej aplikacji telefonicznej.

- standardowa aplikacja telefoniczna, posiada natomiast całkiem przyjemny temat graficzny, a w okienku ustawień znajduje się kilka dodatkowych zakładek. Jedna pozwala wygodnie przełączać owe tematy graficzne klawiatury telefonu, druga służy za centrum kontroli trzech opisanych wyżej programów rozszerzających funkcjonalność części telefonicznej (możliwość wyłączenia Zoom SMS, Scenario oraz Call Filter), a trzecia pozwala m.in. przełączać zakresy pracy modułu telefonii komórkowej (900/1800 lub 850/1900).

- M-Desk - jest to launcher z dużymi ikonami, posiadający strukturę zakładkową. Przy jego pomocy organizować można skróty do wybranych przez użytkownika programów, co pozwoli na ich wygodne uruchamianie przy pomocy opuszków palców. Na zakładkach rozmieścić można również kilka kontrolek, wskazujących np. ilość pamięci, czy też stan naładowania baterii.

- Backup Utility - bardzo zaawansowany program do wykonywania kopii bezpieczeństwa danych przechowywanych w pamięci PDA. Backup wykonywany może być ręcznie przez użytkownika lub automatycznie - gdy poziom baterii spadnie do niskiego poziomu lub w ustalonych wcześniej odstępach czasu. Ponadto ustalić można czy program ubijać ma wszystkie procesy przed rozpoczęciem tworzenia backupu i jak długo przechowywać poszczególne pliki archiwów.

- Add Ringtone - malutki programik ułatwiający dodawanie nowych dzwonków. Użytkownicy nie muszą zastanawiać się gdzie wgrać swój ulubiony plik MP3, by ten widziany był później jako dzwonek. Wystarczy bowiem wrzucić go do moich dokumentów, odpalić ten program i zaznaczyć, że plik ten ma być dostępny z listy dzwonków. Po kilku sekundach zamyślenia (na początku miałem wrażenie, że program się zawiesił) plik ten zostanie przeniesiony w odpowiednie miejsce.

- Image Maker - aplikacja będąca odpowiednikiem windowsowego Painta. Jednym słowem jest to proste narzędzie do rysowania i obróbki zdjęć (skalowanie, obracanie, deformacja, zmiana kolorów, kontrastu, jasności). Swoje dzieło zapisać można w pliku BMP lub JPEG.

- Image Wizard - program, który chyba najbardziej zaskoczył mnie swymi możliwościami. Przyznam że nie należę do osób, które wysyłają tony MMSów, czy też naładowanych grafiką maili, ale jeśli lubicie czasem przesłać komuś fajną obrazkową wiadomość to Image Wizard doskonale się do tego celu nadaje. Pozwala on bowiem w kilku prostych krokach zmodyfikować gotowy plik graficzny praktycznie nie do poznania. W pierwszym etapie wybrać można jedną z trzech całkiem ładnych ramek, następnie dodajemy i dowolnie rozmieszczamy na zdjęciu małe ikonki (z bogatej bazy).

Po lewej czysty obrazek, po prawej z ramką

Po lewej menu wyboru ramek, po prawej wstawione ikonki

Trzeci etap to zwykłe rysowanie, przy pomocy linii o różnych grubościach i kolorach. W ostatnim kroku na obraz nałożyć można jeden z ośmiu efektów, których lista widoczna jest na poniższym zrzucie ekranu - efekt można nałożyć na cały obraz, lub tylko jego fragment. Efekt naszej pracy zapisać można do pliku lub od razu przesłać MMSem lub pocztą.

Po lewej rysowanie, po prawej lista efektów

- Mutlimedia Manager - prosta przeglądarka plików graficznych, która może posłużyć od razu do przesłania zdjęcia do innego programu, np. Image Maker, Image Wizard lub MMS Composer.

- QuickLink - plugin Today wyświetlający skróty do zainstalowanych aplikacji. Dodać można 27 takich ikon i ustalić jakiej mają być wielkości i w ilu liniach program ma je wyświetlać.

- Cyberon Voice Commander - rozbudowany program do głosowej kontroli PDA. Opiera się on podobnie jak np. MS Voice Command na systemie rozpoznawania mowy, co pozwala na wybieranie numerów lub uruchamianie programów bez potrzeby nagrywania poszczególnych wizytówek głosowych. Oczywiście nie działa to najlepiej dla polskich imion, nazwisk i innych nazw - np. programów. Ale aplikacja pozwala również nagrać tagi głosowe dla poszczególnych osób z książki adresowej, programów lub innych dostępnych funkcji. Przy pomocy tego programu można również odsłuchać nadchodzące spotkania z kalendarza lub nie przeczytane SMSy.

- Connection Manager - to standardowo obecne praktycznie w każdym PDA z WM 5.0 for Pocket PC okienko (ale wszędzie wygląda nieco inaczej), pozwalające na kontrolę pracy modułów bezprzewodowych i szybki dostęp do ich ustawień. Jego ikona wyświetlona jest na dolnym pasku ekranu Today.

- inne drobne zmiany nie ominęły np. okienka ustawień podświetlania ekranu, gdzie włączyć można automatyczną kontrolę natężenia podświetlania w zależności od czasu jaki upłynął od momentu braku ingerencji użytkownika lub w zależności od ilości energii zmagazynowanej w ogniwach zasilających. Programiści korporacji ETEN dodali również trzy osobne paski regulacji czułości mikrofonu - osobno dla rozmów telefonicznych, osobno dla dyktafonu i osobno dla słuchawki Bluetooth. Należy im się za to duży plus. Natomiast na górnym pasku ekranu Today, na wysokości zegarka-głośniczka, uważne oko dostrzeże również niewielki ale przydatny wskaźnik naładowania baterii.

Niestety nie otrzymaliśmy płyt CD, które przychodzą w komplecie z PDA, dlatego nie potrafię podać dokładnej ich zawartości. Wspomnę jeszcze tylko o przydatnej funkcji, pozwalającej na uruchomienie PDA tak jakby w trybie awaryjnym. Do tej pory większość dostępnych na rynku urządzeń nie posiadała możliwości odpalenie systemu, bez uruchamiania niektórych składników, co po zainstalowaniu jakiegoś felernego programu i wykonaniu restartu, mogło skończyć się zawieszeniem PDA. Wtedy ratował tylko twardy reset, a jeśli nie posiadaliśmy świeżej kopii bezpieczeństwa przechowywanych w PDA danych, to niejednemu użytkownikowi łzy rozpaczy cisnęły się do oczu. ETEN G500 pozwala natomiast uruchomić PDA nawet w takich przypadkach, za sprawą funkcji kasowania nie całej zawartości pamięci, a tylko systemowego rejestru. Opcja taka dostępna jest po wywołaniu komendy twardego resetu (Power + reset rysikiem).

Akcesoria

Jak na urządzenie do nawigacji satelitarnej przystało, w komplecie nie zabrakło podstawowego zestawu akcesoriów ułatwiających korzystanie z PDA wewnątrz pojazdu. Składa się na niego ładowarka samochodowa oraz uchwyt. Ten ostatni element posiada po jednej stronie silną przyssawkę do szyby, a na drugim końcu sztywnego pałąka znajduje się miejsce do zamontowania właściwej części utrzymującej PDA.

Palmtopa w tym uchwycie umieszcza się bardzo szybko i wygodnie. Praktycznie sam wskakuje on na swoje miejsce i trzyma się tam mocno. Jedyne na co można ponarzekać w kwestii samego uchwytu, to fakt jego mocnego kołysania się w czasie jazdy. Przez jakiś czas jeździłem z ETENem G500 zawieszonym zaraz obok Mitaca Mio P550 i muszę przyznać, że uchwyt firmy Mitac znacznie stabilniej zachowuje się w czasie jazdy - nie dostaje wibracji o tak dużej amplitudzie, jak to ma miejsce w przypadku produktu ETENa. Nie bez znaczenia jest też pewnie waga ETENa, który jest znacznie cięższy od Mio P550 i A701.

W pudełku z urządzeniem znajdziemy jeszcze całkiem niezłe etui, z odchylaną do tyłu klapką na ekran, zamykaną na magnetyczny klips. Palmtop trzyma się w tym pokrowcu tylko na zasadzie zaklinowania - przez część obejmującą dolny fragment PDA. Mimo tego nie łatwo jest ETENa z tego etui wyciągnąć. Niestety korzystanie z przycisków ulokowanych pod ekranem, gdy PDA znajduje się w objęciach etui jest nieco utrudnione, gdyż są one wtedy w lekkim zagłębieniu i częściowo przysłania je materiał pokrowca.

Etui to można zawiesić na pasku, przy użyciu specjalnego klipsa widocznego na poniższych zdjęciach. Klips zakłada się na stałe na pasek i do niego dopina się pokrowiec z palmtopem. Całość odbywa się szybko i sprawnie. Samo etui nie specjalnie pogrubia PDA, przez co można je nosić nawet w jakiejś większej kieszeni.

ETEN nie dołącza do swego PDA stacji dokującej, a jedynie kabel USB, zakończony szeroką wtyczką, stosowaną zapewne również w innych urządzeniach tego producenta. Według mnie szkoda, że nie przesiedli się oni jeszcze na standard miniUSB, co znacznie ułatwiłoby znalezienie innego kabla lub np. ładowarki. Jak dobrze widać to na poniższym zdjęciu, ładowarkę podłącza się nie bezpośrednio do PDA, a przez kabel synchronizacyjny. Zmusza nas to do ciągłego zabierania ze sobą na jakieś dłuższe wypady poza dom również wspomnianego kabla, gdyż w komplecie nie znajduje się odpowiedni adapter dla wtyczki ładowarki. ETEN G500 potrafi też ładować się bezpośrednio z magistrali USB komputera PC.

Producent dorzuca w komplecie również stereofoniczne słuchawki z mikrofonem i pilotem na kablu (przycisk odbierania połączeń i potencjometr).

Rysik dołączany do ETENa G500 chowany jest od spodu, do czego producenci PDA powoli nas przyzwyczajają. Jest to rysik teleskopowy, dosyć gruby, który dobrze trzyma się w palcach. Przyznam jednak, że jego główka posiada ostry brzeg, który potrafi wbijać się w opuszki palców w czasie upychania go w silosie PDA.

Na górze rysik ETENa G500, a poniżej Qteka 9100

Problemy?

Bezpośrednim konkurentem palmtopo-telefonu ETEN G500 jest przetestowany już przez PDAclub.pl Mitac Mio A701, który oferuje bardzo zbliżone możliwości. Jeśli czytaliście artykuł na temat tego drugiego palmtopo-telefonu, to zapewne pamiętacie niektóre z wyszczególnionych problemów z jakimi spotkaliśmy się w czasie testów tego PDA. Jednym z nich był brak dedykowanego przycisku Power, który na szczęście znajduje się na obudowie ETENa G500. Niestety w innej kwestii, a mianowicie manipulatora kierunkowego, czyli w tym przypadku joypada, zarówno w Mio A701 jak i w ETENie G500 występuje ta sama usterka. Chodzi o zawieszanie się joypada przy wychyleniu go po przekątnej. Tym samym ETEN G500 obsługuje tylko cztery kierunki wychylenia manipulatora, co jest ilością niewystarczającą dla większości szybkich gier akcji, gdzie do kontroli poczynań sterowanej postaci wymagany jest joypad. Owo zawieszenie się joypada objawia się tym, że gdy wychylimy go np. w górę a następnie w bok, to palmtop zachowuje się jakbyśmy cały czas trzymali wciśnięty jeden z tych kierunków - nawet po puszczeniu manipulatora. Sprawdzałem to tym razem na większej liczbie gier niż w przypadku Mio A701 i w każdej objaw był dokładnie ten sam.

Samych klawiszy sprzętowych również nie jest zbyt dużo, ale całe szczęście producent dodał dedykowane przyciski SoftKey, do obsługi programowych klawiszy wyświetlanych na dolnym pasku ekranu. Dzięki temu znacznie wygodniej niż w Mio A701 obsługuje się podstawowe funkcje urządzenia, jak choćby odczytywanie SMSów lub sprawdzanie nieodebranych połączeń. Dodam też, że wszystkie rozmieszczone na obudowie klawisze wciska się nawet wygodnie.

Jeśli chodzi natomiast o pracę modułu Bluetooth to przytoczyć muszę krótką historię parowania stereofonicznych słuchawek BT z testowanym PDA. Otóż ETEN G500 znajduje takie słuchawki, ale w czasie wykrywania usług zamiast wyświetlić ich listę, wyrzuca okienko z informacją, że jakieś urządzenie próbuje się z naszym PDA połączyć. Wtedy to znika ETENowy menadżer i pojawia się zaszyty w mobilnych okienkach zwykły MS BT Stack. Tam jednak proces parowania można poprawnie ukończyć. Zaraz po tym jak klikniemy w przycisk Finish, pojawi się ponownie menadżer Bluetooth ETENa, gdzie zatrzymaliśmy się na etapie wykrywania usług. Niestety lista ich jest pusta i nie pozostaje nic jak anulować proces parowania. Mimo że słuchawki A2DP nie wyświetlą się na liście sparowanych urządzeń, to oryginalny MS BT Stack zapamiętał je w swojej bazie danych i w przypadku stereofonicznych słuchawek HP wystarczyło wcisnąć przycisk "połącz" na słuchawce, by palmtop automatycznie przekierował wszystkie systemowe dźwięki - z gier, empetrójek czy też filmów, do tychże słuchawek.

Zwykłe telefoniczne, czyli monofoniczne słuchawki BT parują się natomiast bez większego problemu z ETENem G500. Szkoda tylko, że nie działa wybieranie głosowe, ani funkcja ponownego wybierania ostatnio nawiązanego połączenia. Po prostu palmtop kompletnie nie reaguje na wciśnięcie klawisza aktywującego wybieranie głosowe w słuchawce.

Jeśli jesteśmy już przy temacie komunikacji po BT, to warto zaznaczyć również, że ETEN G500 nie jest widziany przez komputer PC lub innego PDA jako Bluetoothowy modem. Jeśli chcecie udostępnić Internet z G500 do innego urządzenia, to pozostaje jedynie kabel USB lub czekanie na odpowiedni update oprogramowania.

Do miana problemu związanego z BT, podciągnąć można jeszcze zbyt silną diodę modułu Bluetooth, która podobnie jak w ostatnio testowanym przez nas palmtopie (Mitac Mio P550), silnie daje po oczach, w warunkach słabego oświetlenia.

W czasie testów baterii przy odtwarzaniu plików MP3 zauważyłem też, że mimo wyłączenia ekranu przy pomocy funkcji dostępnej w aplikacji Windows Media Player, palmtop co kilka minut sam włączał go ponownie. Przez to test musiałem zaczynać od początku, ale już przy użyciu programu The Core Pocket Media Player, który utrzymywał ekran w stanie uśpienia bez najmniejszego problemu.

Pewną niedogodnością jest również fakt, iż wskaźnik naładowania baterii PDA nie zmniejsza się płynnie, ale spada zawsze o całe 5%. Przez to niektóre programy do mierzenia czasu pracy palmtopa na baterii, jak np. często używany w PDAclubowych testach Anton Tomov Pocket Battery Analyzer nie potrafi sobie z tym poradzić i sam się zamyka.

Na samym początku wspomniałem też, że nie specjalnie przypadła mi do gustu niebieska obwódka, widoczna na przedniej ściance PDA, która dodatkowo świeci się cały czas gdy tylko podświetlany jest ekran - prawdopodobnie jej iluminacja realizowana jest przy pomocy tego samego źródła światła. Może wygląda to bajerancko, ale pewnie nie każdemu się spodoba.

Testy

Na koniec pragniemy przedstawić wyniki testów wydajności poszczególnych układów ETENa G500, które przeprowadziliśmy przy pomocy aplikacji GXMark, The Core Pocket Media Player oraz Spb Benchmark. Układ graficzny tego PDA według GXMark sprawuje się następująco:

Wyniki porównać można na stronie producenta aplikacji, gdzie zgromadzona jest pokaźna baza benchmarków graficznych różnych PDA. Dodam tylko że Mio A701 w tym samym teście osiągnął wynik 1735 punktów.

Najlepszy program do odtwarzania filmów na pocketach, czyli TCPMP (The Core Pocket Media Player), przy użyciu funkcji benchmark na standardowym dla naszych testów pliku trailera Matrixa (RL_MQB_320x240_512_128.avi), zapisanym w pamięci Flash ROM, osiągnął wynik 148.97%. Plasuje to ETENa G500 dopiero na 43 miejscu naszego rankingu. Mitac Mio A701 był w tym teście wyraźnie lepszy, osiągając aż 261.20% (15 miejsce). Duży wpływ na taką postać rzeczy ma typ zastosowanego procesora - Intel X-Scale z PDA firmy Mitac ma lepsze osiągi w dziedzinie multimediów i jest taktowany zegarem o większej częstotliwości (520MHz). Filmy odtwarzane są jednak płynnie, gdyż nawet 148.97% pozostawia spory zapas mocy. Z ciekawości sprawdziłem też wydajność w TCPMP przy podłączonych stereofonicznych słuchawkach Bluetooth. Transmisja dźwięku przy pomocy profilu A2DP pożera sporo czasu procesora, przez co na niektórych słabszych urządzeniach oglądanie filmu w ten sposób jest praktycznie pokazem slajdów. ETEN G500 na tym samym pliku wyciągał w takich warunkach 104.73%. Dało się jednak zauważyć gubienie niektórych klatek, ale nie było tak źle.

Później przyszła kolej na odpalenie aplikacji Spb Benchmark, czyli narzędzia do kompleksowego testowania wszystkich układów PDA. Oto kilka ciekawszych wykresów, wygenerowanych przez ów program:

Nie zapomnieliśmy również przetestować wydajności baterii ETENa G500. Wymienne ogniwo litowo-jonowe, o pojemności 1440mAh przetestowaliśmy w kilku różnych scenariuszach użytkowania PDA - czytania książki elektronicznej, odtwarzania MP3 z wyłączonym ekranem, słuchania radia z wyłączonym ekranem, nawigacji GPS oraz użytkowania jako normalnego palmtopo-telefonu.

:: Odtwarzanie MP3:

:: Czytanie książki elektronicznej:

:: Radio FM:

:: Nawigacja GPS:

:: Nawigacja GPS + telefon

Jak widzicie na powyższych wykresach czasy pracy tego PDA na baterii są całkiem niezłe - ponad 12 godzin na MP3 i prawie tyle samo w czasie czytanie e-booka oraz 13 godzin słuchania radia. Przy nawigacji ETEN G500 wyłączył się po 6 godzinach, gdy nie korzystaliśmy z modułu GSM/GPRS, a godzinę mniej pracował po zalogowaniu się do sieci. Wyniki te są w dużej mierze porównywalne do osiągów Mio A701, posiadającego baterię o minimalnie mniejszej pojemności (1320mAh do 1440 w ETENie). Jedynie przy odtwarzaniu MP3 Mitac dał wyraźną plamę, trzymając o 4 godziny krócej od G500.

Sprawdziłem też ile ETEN działać będzie w czasie normalnego użytkowania jako palmtopo-telefon. Podświetlanie ustawiłem na 3 stopień od dołu, a Bluetooth i odbiornik GPS był cały czas wyłączony. Test rozpocząłem we wtorek o 11:30 i w tym czasie zdążyłem wysłać ponad 20 SMSów i tyle samo odebrać (niektóre podwójne lub nawet większe), przegadałem około 25 minut, 15 minut grałem w SkyForce, dodałem też kilka spotkań do kalendarza, pisałem kilka minut tekst w Wordzie i zrobiłem 5 zdjęć wbudowanym aparatem cyfrowym. W piątek o godzinie 8:00 ETEN G500 wciąż posiadał 25% stanu naładowania baterii, a zatem można założyć, że przy takim obciążeniu powinien wytrzymać jeszcze do końca ostatniego dnia, co powinno dać około 4 dni życia na baterii.

Podsumowanie

Podstawowe pytanie, na które trzeba by odpowiedzieć brzmi - czy ETEN wygrał z Mio w finale potyczki o mistrza wśród nawigacyjnych palmtopo-telefonów? Przeanalizujmy zatem wszystkie za i przeciw przemawiające na korzyść wspomnianych PDA. W obu zestawach otrzymujemy podobny zestaw akcesoriów. Przykładowo lepszy uchwyt i kabel synchronizacyjny/ładowarkę daje Mitac, ale rysik i etui wygodniejsze są w wydaniu ETENa. Początek zatem wyrównany: jeden do jednego. Jeśli chodzi o wygląd zewnętrzny, to oba te produkty wyglądają nieźle - żaden nie jest jakoś specjalnie okaleczony wizualnie. Według mnie ładniejszy jest Mio A701, ale to wyłącznie moje zdanie, a zatem pomijam tą kwestię i nie przyznaję punktu. Gabarytowo ETEN jest niestety zarówno wyższy, szerszy, grubszy i o blisko 1/4 cięższy od Mio A701, a nawet przewyższa rozmiarami Qteka 9100 (poza grubością - Wizard jest zaledwie o 0.7 mm grubszy). Mamy 1 : 2 dla Mitaca. Moduł telefonii komórkowej w jednym jak i w drugim PDA sprawował się podobnie - bez większych zastrzeżeń, co do jakości rozmów. Szybkość pobierania danych z Internetu była w obu tych przypadkach równie mizerna - w końcu ani A701 ani G500 nie posiada obsługi EDGE. Mała przewaga ETENa polega na tym, że posiada on moduł GSM obsługujący cztery zakresy częstotliwości, a Mio tylko trzy. Ten czwarty zakres pewnie mało komu się przyda, no ale jest to pewien plus - mamy zatem remis 2 do 2. Biorąc pod uwagę obsługę komunikacji przy użyciu modułu Bluetooth, G500 wypada nieco lepiej, dzięki nakładce graficznej na MS BT Stack i obsłudze A2DP. Ale oba urządzenia nie pozwalają na głosowe wybieranie numerów przez słuchawkę BT - przynajmniej na standardowym oprogramowaniu i obecnej wersji ROMu. Tak czy siak jeden punkt dla ETENa. Podobnie przydzielić trzeba punkty w kwestii obsługi aparatów cyfrowych. Są one mało przydatnymi gadżetami, ale ETEN odwalił kawał dobrej roboty jeśli chodzi o interfejs graficzny i ilość trybów pracy oferowanych przez aplikację do obsługi kamery. ETEN ma już zatem przewagę - 4 : 2. Kolejny punkt dla przeciwnika Mio A701 idzie za obecność pod maską modułu TMC, który użytkownicy tego pierwszego PDA nabyć mogą tylko w postaci zewnętrznego modułu, który i tak nie pozwoli korzystać z radia FM, a jedynie z komunikatów TMC. Zatem szala przechyliła się już sporo na korzyść ETENa (5 : 2). Jeden punkcik odrobi jednak Mio, dzięki slotowi na karty SD/MMC, a nie tylko miniSD, co oznacza dla użytkowników Mitaca karty pamięci o większej pojemności oraz spory wybór akcesoriów dodatkowych, których obecnie brak w standardzie miniSD (5 : 3). Biorąc pod uwagę dodatkowe oprogramowanie dołączane przez producenta, to Mitac wybija się ciekawym zestawem aplikacji do obsługi odbiornika GPS, ale za to ETEN odrabia straty w polu programów multimedialnych i narzędziowych (obsługa telefonu, backup itd), a zatem różnica punktowa bez zmian - po jednym dla obu zawodników. Tak samo przydzielić trzeba punkty w kwestii obsługi odbiornika GPS i wsparcia dla AGPS (7 : 5). Klawisze sprzętowe i joypad to problem jednego jak i drugiego PDA. Mitac posiada po pierwsze nie wiele przycisków (w tym brak klawiszy SoftKey), nie ma dedykowanego klawisza Power, a joypad w obu urządzeniach obsługuje tylko cztery podstawowe kierunki wychylenia. Jeden punkt więcej dla ETENa (8 : 5). Trudno jest hurtowo ocenić czas pracy na baterii, gdyż nie było jednego wyraźnego lidera we wszystkich scenariuszach zastosowań. W przypadku MP3 wyraźnie wygrał ETEN, dla e-booka i nawigacji GPS wynik był porównywalny, a dla nawigacji GPS z włączonym telefonem o pół godziny lepszy był Mitac. Powiedzmy że jeden punkt więcej dla ETENa (9 : 5). Co z wydajnością? W jednym teście Mio jest lepszy, a w innym ETEN, w takim razie uczciwie będzie dać po jednym punkcie dla obu. Użytkownicy palmtopów korporacji ETEN częściej liczyć mogą również na aktualizacje systemu, które w przypadku Mitaca praktycznie nie istnieją i nie zanosi się na jakąś rychłą zmianę tej sytuacji (+1 dla ETENa). Nie bez znaczenia jest też kwestia gwarancji, która na produkty Mitaca wynosi 24 miesiące, a ETEN daje jej o połowę mniej, co zmienia stosunek punktowy 11 : 7 wciąż dla G500. Ostatnie punkty przydzielimy po równo, a dotyczą one cen tych urządzeń, które oczywiście różnią się w zależności od sklepu, ale wynoszą średnio 2.000zł brutto. Zatem spotkanie to skończyło się wynikiem 12 do 8 dla ETENa G500.

Czy mimo, że w naszej wyliczance wygrał ETEN urządzenie to faktycznie warte jest zakupu? Wydaje mi się, że tak, szczególnie jeśli pod uwagę bierzemy tylko Mio A701 i ETENa G500. Obecnie nie ma na rynku palmtopo-telefonu z odbiornikiem GPS, który oferowałby więcej możliwości. Teoretycznie jest już HP iPAQ hw6900 (ma dodatkowo WiFi i klawiaturę QWERTY), ale odziedziczył on po swym starszym bracie kwadratowy ekran - spory minus dla wielu pocketowców. Może moduł TMC nie jest najistotniejszym elementem dla polskiego użytkownika i może nie każdy planuje słuchać radia przez PDA, ale całkiem niezły czas pracy na baterii i dobra wydajność, czy choćby obecność dedykowanego klawisza Power i znacznie ułatwiających korzystanie z telefonu przycisków SoftKey sprawia, że urządzenie to mimo kilku innych minusów jest godne polecenia. ETEN G500 pracował cały czas stabilnie przez te kilkanaście dni naszych PDAclubowych testów. ROM który był w nim zainstalowany jest już którymś z rzędu, dlatego jeśli czytaliście o jakiś problemach wczesnych edycji tego PDA, to być może zostały one już usunięte i dlatego nie wspominamy o nich w tym artykule. Oczywiście jest jeszcze taka możliwość, że coś przeoczyliśmy, ale jak zapewne zdajecie sobie z tego sprawę, w niecałe dwa tygodnie nie da się dogłębnie przetestować wszystkiego, dlatego zanim podejmiecie decyzję warto zajrzeć choćby na nasze forum, gdzie znajdziecie wypowiedzi użytkowników m.in. tego PDA. Ponadto nie zapominajcie przejrzeć komentarzy zamieszczanych do tego artykułu, które również są dodatkową kopalnią wiedzy na temat ETENa G500.

Za dostarczenie urządzenia do testu dziękujemy oficjalnemu polskiemu dystrybutorowi produktów korporacji ETEN, czyli warszawskiej firmie Unicom.

:: Plusy:
ilustracja

pełen zestaw akcesoriów
ilustracja

praktyczne etui w komplecie
ilustracja

czułość odbiornika GPS jak na SiRF Star III przystało
ilustracja

wsparcie dla A-GPS
ilustracja

gniazdo anteny zewnętrznej GPS
ilustracja

obsługa TMC na pokładzie
ilustracja

możliwość odbioru radia
ilustracja

duża skala regulacji podświetlania
ilustracja

wygodny interfejs menadżera BT
ilustracja

obsługa A2DP
ilustracja

doskonałe aplikacje dodatkowe
ilustracja

uchylna klapka na miniSD
ilustracja

klawisze SoftKey
ilustracja

ikona symbolizująca aktywność odbiornika GPS
ilustracja

szansa na częste update'y oprogramowania
ilustracja

niezła wydajność i czas pracy na baterii

:: Minusy:
ilustracja

spore rozmiary i waga
ilustracja

ładowarka podłączana przez kabel USB
ilustracja

uchwyt samochodowy nieco się chwieje
ilustracja

gniazdo miniSD a nie SD/MMC
ilustracja

kabel synchronizacyjny we własnym standardzie ETENa
ilustracja

brak portu podczerwieni
ilustracja

brak obsługi EDGE lub UMTS
ilustracja

nijaki aparat cyfrowy
ilustracja

nie jest widziany jako modem BT
ilustracja

nie działa wybieranie głosowe przez słuchawkę BT
ilustracja

joypad się wiesza
ilustracja

bateria spada co 5%
ilustracja

klawisze czerwonej i zielonej słuchawki trudno dostępne w etui

Artykuły